İletişimi Daha Anlamlı Hale Getiren Bir Kavram: TEMSİL SİSTEMLERİ

Temsil, eylemler ya da nesneler için oluşturulan bir yapı, bir obje için söylenen kelime, bir problem durumunu tanımlayan cümle, durumları gösteren bir şema, bir manzara için bir resim olarak tanımlanabilir.

Temsiller, kişilerin kendileriyle ve başkalarıyla olan iletişiminde ve öğrenme sürecinde önemli bir yer tutar. Her insanın davranış kalıbı ve çevrelerini algılama biçimleri, sahip oldukları farklı temsil sistemlerinden dolayı farklıdır. Kişinin kendisiyle ve başkalarıyla kurduğu iletişim, sahip olduğu temsil sistemi aracılığıyla yapılır.

İnsanlar çevresini beş duyu organı aracılığıyla algılar ve  bilgileri depolarlar. Ancak herkesin duyu organlarını kullanma biçimi ve sıklığı farklıdır. Bu fark temsil sistemlerini yaratır. NLP’de temsil sistemleri nörolojik süreçlerin işleyişinde ve iletişimde çok önemli rol oynayan bir etkendir.

Dış dünyadan beş duyu organı (görme, işitme, dokunma, koklama, tatma) aracılığıyla alınan veriler, temsil sistemleri aracılığıyla içselleştirilir.

İnsanların sık olarak kullandıkları temsil sistemleri; görsel, işitsel ve dokunsal temsil sistemleridir.

Görsel Temsil Sistemini Kullanan Kişiler:

Ø  Dünyayı görerek algılama eğilimindedirler. Bilinçli ve bilinçaltı düşünceleri ve davranışları görsellik üzerine kurulmuştur.

Ø  Beyinlerinde oluşan görüntülere göre davranırlar.

Ø Beyinlerindeki görüntülere uyum sağlamak istedikleri için çok hızlı konuşur ve konuşmalarına dikkat etmezler.

Ø  Anlatmak istediklerini daha çok el-kol hareketleri ile ifade ederler.

Ø  Yüksek sesle konuşurlar ve konuşmalarında görsel ifadeler kullanırlar.

Ø  Düzenli ve temiz görünüşlü kişilerdir. İyi görünmek isterler ve karşılarındaki kişilerden de aynısını beklerler.

Ø  Onlara söylenen sözlü talimatları unutabilirler. Görsel olarak verilen bir şey söylenenleri daha kolay hatırlamalarını sağlar.

Ø  Kişilerin isimlerinden çok yüzlerini hatırlayabilirler.

Ø  İnsanlarla konuşurken göz kontağı kurarlar.

Ø  Duygularını yüzlerinden ifade ederler.

İşitsel Dijital Temsil Sistemini Kullanan Kişiler:

Ø  İşitsel temsil sistemini kullanmaya eğilimli kişiler için kelimeler ve sesler önemlidir. Yazılı iletişim yerine sözlü iletişim kurmayı tercih ederler.

Ø  Konuşmaları, görsel tercih sistemini kullanan kişilere göre daha yavaştır. Dikkatli, ritmik ve ölçülü konuşurlar. Konuşurken kelimeleri dikkatli seçerler.

Ø Uzun sohbetleri ve problemler üzerinde tartışmayı severler. Ancak sözlerinin kesilmesinden hoşlanmazlar.

Ø  Konuşurken kendi ses tonuna, karşısındaki insanın ses tonuna ve ses tonundaki küçük değişikliklere dikkat ederler. Duygularını ses tonuyla ifade etmeye çalışırlar.

Ø  Soru sorarak ve dinleyerek daha kolay öğrenirler.

Ø  Kişilerin isimlerini ve söylediklerini kolayca hatırlayabilirler.

Ø  İletişim kurarken el-kol hareketleri yerine ifadelerini sözcüklerle detaylandırırlar.

Ø Müziği ve şarkı söylemeyi severler. Sözcükleri iyi kullandıkları için iyi fıkra ve öykü anlatırlar.

Ø  İletişim kurdukları insanlar genellikle onları dinlemekten hoşlanır. İyi bir hatip olabilirler.

Ø Detaylarla çok uğraşır, bütünü kaçırabilirler. İşitsel insanlar geçmişe ağırlık verdiklerinden, hatalarını tekrar etmemek için sürekli tetiktedirler.

Dokunsal Temsil Sistemini Kullanan Kişiler:

Ø  Dokunsal temsil sistemini ağırlıklı olarak kullanan kişiler, diğer temsil sistemlerine göre daha yavaş konuşurlar.

Ø  Vücutları daha hassastır ve diğer temsil sistemlerine göre daha duygusaldırlar.

Ø  Kıyafetlerinde dış görünüşten çok rahatlığa önem verirler.

Ø  İletişim kurdukları insanlarla yakın temas kurarlar.

Ø  Aktif olmayı severler.

Ø  Yaptıkları işi tutkuyla yaparlar ama işlerine müdahale edilmesinden hoşlanmazlar.

Ø  Anı yaşayan kişilerdir.

Ø  Geçmiş problemlerden ders almazlar ve gelecekteki olası değişimlerle ilgilenmezler.

Ø  İnsanlarla birlikte olmak isteyen, sevgi dolu ve hayır diyemeyen insanlardır.

Ø  Duygusal kararlar alırlar.

Ø  Yaparak, uygulayarak ve dokunarak daha kolay öğrenirler.

Ø  Dokunsal temsil sistemini kullanan kişilerin yoğun olarak kullandıkları sözcükler duygular ve dokunmakla ilgilidir.

Alt Sistemler / Kokusal – Tatsal: Tatsal ve kokusal alt sistemler de deneyimlerde önemli bir yer tutmasına rağmen (laboratuvarlardaki gıda ve lezzet uzmanları hariç) kolaylıkla değiştirilemez ve bitirilemezler. Bunun nedeni kişinin bedeninin direkt güvenliği ile ilgili duygular olmasıdır.

Kokusal ve tatsal alt sistemler kişinin duygularını direkt etkilerler. Kokusal ve tatsal alt sistemler diğer alt sistemlerden daha güçlü ve yoğundur, değiştirilmesi ve silinmesi de diğer alt sistemlere göre daha zordur.

Bir koku ya da tat çok kısa zamanda kişiyi geçmişe götürebilir. Kişinin çocukluğunda yediği bir yemeğin tadını alması ya da çok sevdiği bir kişinin parfümünü duyması, onun geçmişteki güzel duygularını yeniden hissetmesine ve mutlu olmasına sebep olacaktır.