İnsanları Tanıma Konusunda Meta Programların Etkisi

İnsanların aynı olaylar karşısında farklı tepkiler vermeleri birçok insan için karşılarındaki kişiyi anlama konusunda zorlayıcı bir durumdur. Tepkiler arasındaki farklılıkların temel nedeni meta programlarının farklı olmasıdır.

Meta programlar en basit şekilde otomatik davranış kalıpları olarak açıklanabilir. Eğer karşımızdaki kişinin nelere odaklandığını bilirsek, davranışlarının nedenlerini de kolayca anlayabiliriz.

Meta Programlar Ne İşimize Yarar?

Ø  İnsanların aynı olaylar karşısında verdikleri farklı tepkilere açıklık getirebiliriz.

Ø  İletişim ve ikna konusunda kendimizi geliştirebiliriz.

Ø  Diğer kişilerin davranışlarını ve tercihlerini daha iyi anlayabiliriz.

Ø  Daha doğru tercihler yapabiliriz.

Bilinen meta programlar şöyledir:

İç Referanslılar Kendi düşüncesine önem veren kişilerdir. Başkaları tarafından kontrol edilmekten hoşlanmazlar. Kontrolün kendilerinde olmasını isterler. Lider ruhlu, kararlı kişilerdir. Özgürlüğe oldukça önem verirler. Risk alırlar. Kendi görüşlerine göre karar verir, hareket ederler.	Dış Referanslılar Başkalarının ne düşündüğüne önem veren kişilerdir. Kurallara uyarlar. Karar verirken başkalarının düşüncelerinden etkilenirler. Takdir edilmek, onaylanmak ve ödüllendirilmek oldukça önemlidir. Risk almazlar. Motivasyonları onaya bağlıdır.
Fark Odaklılar İlk bakışta görülemeyen şeyleri ilk fark eden kişilerdir. Kendine has, özel şeylerden hoşlanırlar. Girişkendirler. Değişik fikirler oluşturmayı severler. Monotonluktan rahatsız olurlar. Herkesle aynı görünmekten hoşlanmadıklarından, uyumsuz gibi algılanabilirler.	Ortak Nokta Odaklılar Genelleme yapmayı tercih ederler. Sorunları sevmezler. İnsan ilişkilerinde iyidirler. Sürprizlerden hoşlanmaz, değişikliği sevmezler. Ortak yönlere odaklandıklarından sorun çıkarma huyları yoktur. Kendileri gibi olan kişilerle çok iyi anlaşırlar. Farklılıklara ya da sıra dışı konulara odaklanma alışkanlıkları yoktur.
Sık Sık Kanıt İsteyenler Olayların ve durumların her aşamasında kanıt isterler. Harekete geçirilmesi zor kişilerdir. Bir insanın inandırıcı olması onlar için yeterli değildir. Kanıt beklerler.	Tek Kanıtla İnananlar Olayların ve durumların kanıtlanmasını fazla sorgulamazlar. Harekete geçirilmesi kolay kişilerdir. Bir insanın kendi kriterlerine ne derece uyduğuna odaklanırlar.
Tek Çalışmayı Sevenler Bu kişilerin davranışlarını ve tercihlerini ikiye ayırabiliriz. Birinci gruptakiler tamamen yalnız çalışmayı severler. Bir grup çalışmasının içerisinde bulunmayı tercih etmezler. İkinci gruptakiler ise kuralları kendilerinin belirledikleri bir grup çalışmasında yer almayı tercih ederler.	Grupla Çalışmayı Sevenler Grupla birlikte hareket etmeyi seven kişilerdir. Takım olmayı severler. Takıma değer katarlar. Gruptan maddi ya da manevi destek almaktan hoşlanırlar.
Hazza Yaklaşanlar Hedeflerine ulaştıklarında hissedecekleri duyguyu düşünerek azimle çalışırlar. İsteklerine odaklanarak hareket ederler. Genelde güne pozitif başlarlar. Eğlenceli şeylerle uğraşmayı severler. İşin sonunda elde edeceklerini düşünerek motive olurlar.	Acıdan Uzaklaşanlar Hedeflerine odaklanmayı acıdan uzaklaşmak için isterler. Yöneticilerinden kötü bir söz duymamak için var gücüyle çalışırlar. Kaçmak istedikleri şeyler onları motive eder. Sorunsuz yaşamayı sevdiklerinden, sorun yaratacağını düşündükleri şeylerden uzak dururlar.
Genele Odaklılar Konulara, olaylara ya da durumlara bütünsel olarak bakarlar ve o şekilde değerlendirirler. Yapılması gereken işlerin görevlendirmesinin yapılmasında ustadırlar.	Özele Odaklılar Konuları, olayları ve durumları ele alırken detaylara odaklanırlar. Spesifik olayların çözümlerinde ustadırlar. İşlerini yaparken en ince detaylara dahi dikkat ederler.
Görev Odaklılar Görevlerine çok sıkı bağlarla bağlıdırlar. Verilen bir görevi yerine getirmek için özveri göstermekten çekinmezler. Sorumluluklarını yerine getiremediklerinde rahatsızlık hissederler.	İlişki Odaklılar İnsanlarla olan ilişkileri çok iyi düzeydedir. Sorun çözümünde gerekli esnekliği gösterebilirler. Başarının anahtarının, diğer insanlarla olan ilişkilerin bir sonucu olarak gerçekleştiğine inanırlar.
Tertipli – Düzenliler Belirsizlikten hoşlanmazlar. Planlı – programlı olmayı severler. Kurallara uyarlar ve uyulmasını beklerler. Ciddiyetsizlikten hoşlanmazlar. Prensiplerinden taviz vermezler. Takım çalışması için oldukça uygun kişilerdir.	Bağımsızlar Kurallardan hoşlanmazlar. Kural koyucu olmayı severler. Çok seçeneğe sahip olmayı ve özgürce seçebilmeyi isterler. Çalışmalarında kişisel tatmine önem verirler. Denetlenmek ve kontrol altında tutulmaktan hoşlanmazlar.